Tüketicilere bal ile ilgili anket yapıldı işte sonuçlar

Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından desteklenen Enstitümüz tarafından yürütülen “Türkiye’nin Kentsel Alanlarında Arı Ürünleri Tüketim Bilinci ve Tüketici Davranışlarının Belirlenmesi” adlı TAGEM projesi kapsamında
Türkiye’nin 7 coğrafik bölgesini temsil edecek şekilde İstanbul, Bursa, İzmir, Manisa, Ankara, Konya, Van, Erzurum, Gaziantep, Şanlıurfa, Adana, Antalya, Samsun ve Trabzon illerinde toplam 1.834 tüketici ile anket çalışması yapılmıştır.
Anket kapsamında; tüketicilere donan ballar hakkındaki düşünceleri sorulduğunda; % 52,52’si balın doğal yapısı gereğidir, %19.45’i bal saf değildir, %19,07’si herhangi bir fikrinin olmadığını ve % 8,96’sı bozulmuştur şeklinde görüşlerini belirtmişlerdir.
Güney Doğu Anadolu Bölgesi (%61,62) ve Doğu Anadolu Bölgesi’ndeki (%65,22) tüketicilerin büyük çoğunluğunun kristalleşen bal hakkında bilgi sahibi olmadığı tespit edilmiştir. Bu durum; Marmara Bölgesi’nde %48,64, Ege Bölgesi’nde %37,36, Orta Anadolu Bölgesi’nde %42,35, Akdeniz Bölgesi’nde %38,38 ve Karadeniz Bölgesi’nde %38,78 olarak saptanmıştır.
Tüketicilerin kristallize olan (donan) balı tüketim şekli sorgulandığında ise %16,87’si kristalize olan balı imha ettiklerini, %20,39’u kristalize olmuş haliyle tükettiklerini, %40,65’i sıcak suda çözdürerek , %5,06’sı kaynayan suda çözdürerek, %3,17’si aldığı yere/kişiye iade ettiğini ve %13,86’sı ise diğer (oda sıcaklığında bekleterek yada kalorifer peteği üstünde çözdürerek) tükettiklerini belirtmişlerdir.
▶️ Kristalizasyon balın sıvı ve akışkan yapıdan yarı katı hale dönüşmesi ile gerçekleşen bir olaydır. Kristalizasyon doğal bir olaydır ve ballar hasat edildikten sonra kristalize olma eğilimindedir.
▶️ Kristalize olan ballar kalitesiz veya hileli olarak değerlendirilmemelidir. Balların kristalize olması balın kalitesini değiştirmez.
▶️ Balın kristalizasyonu, içerisindeki fruktoz ve glikoz miktarına bağlıdır. Fruktoz / glikoz oranı yüksek ise bal kristallenmez. Fruktoz /glikoz oranı düşük ballarda ise kristalizasyon meydana gelir.
▶️ Balda kristallenmeyi etkileyen bir diğer önemli faktör ise glikoz / su oranıdır. Glikoz / su oranı: 1,70 veya daha düşük değerlerde ballar kristallenmez, bu değer 2,10’un üzerine çıktığında ise ballarda kısa sürede kristallenme meydana gelmektedir.
▶️ Baldaki glikoz, fruktoza göre suda daha az çözünen bir şekerdir. Glikoz monohidratların oda sıcaklığında kristallenmeyi başlattığı bilinmektedir.
▶️ Kristalizasyonu etkileyen diğer bir etmende balın içerisinde bulunan yabancı parçacıklardır. Balın içerisinde tohum kristalleri, polen taneleri, bal mumu parçaları ve benzeri maddelerin bulunması kristalizasyonu hızlandırır. Bu küçük parçacıklar kristalizasyon için çekirdek görevi görür. Isıtılmamış ve filtre edilmemiş ballarda bal mumu, polen ve propolis bulunabileceğinden daha hızlı kristalize olabilir.
▶️ Balın depolanma sıcaklığıda kristalizasyon da etkin rol almaktadır. Genelde 10°C ve altındaki sıcaklıklar balın viskozitesini arttırır, kristallerin oluşumunu ve yayılmasını geciktirir. 10°C – 21°C arasındaki sıcaklıklarda ise balların kristalizasyonu hızlanır.

İstanbul Arıcılar Birliği olarak çalışmada emeği geçen herkese gönülden teşekkür ediyoruz.